Menu

Bieszczady

Bieszczady stanowią zachodnią część Beskidów Wschodnich, która leży pomiędzy Przełęczą Łupkowską (640 m n.p.m.) a Przełęczą Wyszkowską (933 m n.p.m.). Pikuj jest najwyższym szczytem Bieszczad, jego wysokość to 1405 m n.p.m., jednak znajduje się po ukraińskiej części tego pasma gór. Po polskiej stronie najwyższym szczytem jest Tarnica (1346 m n.p.m.).
 
Bieszczady dzieli się na następujące części:
- Bieszczady Zachodnie (mieszczą się w Polsce, Słowacji oraz Ukrainie)
- Bieszczady Wschodnie (po stronie ukraińskiej)
 
Fragment Bieszczad należący do Polski, to część Zewnętrznych Karpat Wschodnich. Szczytowe partie górskie pokryte są przez połoniny, jednak Bieszczady zalicza się do pasma Beskidów Lesistych, nie jednak do Połonińskich.
 
Bieszczady zlokalizowane są w najbardziej wysuniętej południowo – wschodniej część naszego kraju. Składają się na fragment głównego łuku karpackiego będącego równocześnie pierwszą częścią członu Karpat Wschodnich, która rozpoczyna się od doliny Sanu, Osławy oraz Laborca. Bieszczady podzielone są na część zachodnią i wschodnią poprzez Przełęcz Użocką. Bieszczady Zachodnie przechodzą w stronę zachodnią aż za Przełęcz Łupkowską w stronę Beskidu Niskiego, z kolei Bieszczady Wschodnie w stronę wschodnią za przełęcz Użocką w Ukrainie.
 
Południowy fragment Bieszczad składa się z kilku pasm górskich, gdzie najwyższe z połonin to: Połonina Wetlińska (1253 m n.p.m.) oraz Połonina Caryńska (1297 m n.p.m.). Do innych ważnych szczytów należą:
 
- Krzemień (1335 m n.p.m.),
- Halicz (1333 m n.p.m.),
- Bukowe Berdo (1313 m n.p.m.),
- Kopa Bukowska (1312 m n.p.m.).
 
Pierwsze dowody na istnienie osadnictwa w rejonie Bieszczad datowane są na epokę neolitu (2500-1700 l.p.n.e.) i wynikają z wpływów kulturowych z terenu Kotliny Panońskiej. W rejonie Leska, Stefkowej oraz Olszanicy znaleziono przedmioty datowane na epokę brązu (1700-700 l. p.n.e.), w tym: groty strzał oraz bransolety, które nawiązują do kultury mieszkańców południowych stoków Karpat w ówczesnych czasach (kultura Otomani). Kultura łużycka reprezentowana jest przez m.in. stanowiska archeologiczne w Rajskiem, jak również kilka zabytków znalezionych w wioskach doliny Sanu. Ponadto na terenie Bieszczad rozwijało się osadnictwo plemion celtyckich w dorzeczu środkowego Sanu. Początki osadnictwa sięgają wczesnego średniowiecza. Znaleziono materiał archeologiczny w wioskach Manasterzec, Hoczew, Myczkowce i Zwierzyń. Największy rozwój osadnictwa przypada na koniec okresu panowania króla Kazimierza Wielkiego i królowej Jadwigi. W roku 1361 założonych zostało kilkadziesiąt wiosek w dolinie Hoczewki, która uchodzi za bardzo żyzny teren. Ziemie środkowego dorzecza Sanu kolonizowane były przez śląskich Kmitów oraz morawsskich Herburtów. Od XIV wieku Bieszczady stanowiły miejsce osiedlania się wołoskich koczowników. Wieki XVII oraz XVIII, to dla Bieszczad czas stopniowego upadku gospodarczego. Zaczęli tam przybywać tzw. "beskidnicy" tołhaje, czyli grupy ludzi odpowiedzialne za napady na dwory, kupców oraz miejscowości. 

Polecane

to-top