Zespół schronowy Stępina - Cieszyna

Podczas wiosny roku 1940 Naczelne Dowództwo Wojsk Lądowych armii Wermachtu  wyznaczyło tereny Podkarpacia jako miejsce na jedną z kwater dowodzenia. Kwatera ta miała służyć za punkt strategiczny operacji prowadzącej do przejęcia ZSRR. Do jednych z najważniejszych obiektów należy budowla powstała wsi Stępina. Jej budowę wszczęto latem 1940 roku. Projekt oraz wykonanie powierzono wówczas największemu niemieckiemu organowi budowlanemu - Organizacja Todta.

Budowa przebiegała w tajemnicy, dlatego inwestycja została zarejestrowana jako projekt zakładu dla niemieckiej firmy chemicznej z Berlina „Askania - Werke”. Budowa objęta została całkowitą ochroną militarną. Prace nad budynkiem zakończyły się latem 1941roku. W dniach 27-28 sierpnia 1941 roku w zespole schronowym Stępina - Cieszyna miało miejsce spotkanie Adolfa Hitlera z Benito Mussolinim. Podczas II wojny światowej obiekt utrzymywany był w ciągłej gotowości na odbiór pociągu sztabowego bądź innych pociągów specjalnych. W czerwcu roku 1944 wojska ZSRR wtargnęły do Sanu, niemieckie oddziały podjęły ewakuację. Przez ponad kwartał w tym miejscu działał radziecki szpital polowy. Obok głównej drogi w pobliżu schronów, zachował się cmentarz, na którym grzebano żołnierzy poległych w trakcie leczenia w szpitalu.

Po drugiej wojnie światowej kompleks schronów nadzorowany był przez Wojsko Polskie, które podczas lat 60-tych przekazało go pod wynajem dla Rzeszowskiego Oddziału NBP. Obecny stan zachowania schronów ocenia się jako dobry. Schron kolejowy oraz techniczny został uchroniony przez zniszczeniem.